Ponieważ nasz wschodnioazjatycki wikariat misyjny nadal skupia się na formacji wstępnej współbraci z pięciu krajów azjatyckich, personel zajmujący się realizacją dodatkowych apostolatów na Filipinach jest nieliczny. Nie oznacza to jednak, że poza formacją wstępną nie są prowadzone żadne inne dzieła. Jedna z powstałych tam inicjatyw obchodzi właśnie dziesięciolecie swojego istnienia: jest nią Alsa Buhay.
Inicjatywa Alsa Buhay („w górę życie”) realizowana jest od roku 2008 jako rezultat przyjęcia bożonarodzeniowego dla dzieci ze slumsów, które wraz kilkoma ochotnikami zorganizowali w roku 2007 br. James Rieden i ks. Artur Chrzanowski. Wydarzenie to skutkowało założeniem w roku 2009 organizacji non-profit Puso sa Puso Edukasyon, Inc (nazwa ta oznacza: Edukacja „od serca do serca”).
Dostrzegając potrzeby i ubóstwo miejscowej młodzieży, która najczęściej nie ma możliwości uczęszczania do normalnych szkół, ponieważ musi wnosić wkład do rodzinnego budżetu i podejmować pracę zarobkową, osoby te postanowiły wykroczyć poza działania doraźne i podjąć inicjatywę o charakterze stałym: stworzyć tej młodzieży szansę uzyskania wykształcenia jako paszportu do lepszej przyszłości. Inspirując się rządowym programem alternatywnych systemów nauczania (ALS), zaczęto realizować program edukacyjny skierowany do dzieci, a także do osób w każdym wieku, które zmuszone były przerwać edukację szkolną. W przeciwieństwie jednak do inicjatywy rządowej program ten jest bezpłatny i oferuje edukację lepszej jakości. W ciągu niecałego roku jego uczestnicy otrzymują przygotowanie do egzaminu państwowego, po zdaniu którego uzyskują prawo do rozpoczęcia nauki w szkole średniej lub na uniwersytecie. Po śmierci brata Jamesa w roku 2010 ksiądz Artur rozszerzył działanie programu, włączając doń osoby, które zmuszone były przerwać naukę w szkole oraz osoby dorosłe będące analfabetami i mieszkające w cieszących się złą sławą slumsach stolicy Filipin: Parola and Payatas – jedna z tych dzielnic położona jest na olbrzymim wysypisku śmieci.
W marcu 2017 roku filipińskie ministerstwo oświaty oficjalnie uznało, że inicjatywa Puso sa Puso stosuje najlepsze praktyki i że wśród organizacji pozarządowych działających na polu ALS to ona właśnie zapewnia najwyższy poziom wykształcenia. Była to wiadomość podnosząca na duchu, świadcząca o tym, że zaangażowanie salwatorianów i zorganizowanego przez nich zespołu zostało docenione i że ich praca przynosi sukcesy. Praca ta jest nadal kontynuowana mimo niekończących się trudności.
Program podstawowy i programy dodatkowe
W alternatywnym programie kształcenia, podstawowym dla całej działalności, uczestniczyło jak dotąd 2 100 osób. Wokół programu tego przez lata powstało jednak również wiele innych. Pierwotne bożonarodzeniowe przyjęcie dla dzieci ze slumsów stało się oficjalnie uznanym dorocznym wydarzeniem, a program ALS wzbogacono o zajęcia takie, jak: sprawności przydatne w życiu dla młodzieży i jej rodziców, edukacja w okresie wczesnego dzieciństwa, podstawowa nauka pisania i czytania dla młodzieży dorosłej, wizyty domowe i pomoc psychologiczna dla rodzin dzieci, edukacja duchowa, rzecznictwo na rzecz rodziny i jej wsparcie, kursy zawodowe i nauka zdobywania środków do życia, sesje dotyczące praw człowieka, ochrona zdrowia i opieka medyczna oraz programy dla młodych matek. Ogółem z działalności prowadzonej w ramach programu Puso sa Puso oraz z organizowanych wokół niego inicjatyw skorzystało jak dotąd 7 500 osób.
Trwa intensywna współpraca z siostrami salwatoriankami, dzięki którym w działalność tę włączyła się utalentowana menedżerka projektów, siostra Frances Mangabat SDS. Pracujący z wielkim zaangażowaniem zespół instruktorów oraz pracowników socjalnych otrzymuje wsparcie ze strony naszych nowicjuszy i kleryków, jak również młodych ochotników z różnych krajów, którzy przybywają na rok, aby pomagać w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym. Cztery lata temu do zespołu koordynującego dołączyła również inna siostra, franciszkanka Mila. Cały zespół ma jeden cel, którym jest ulżenie doli lokalnej ludności żyjącej w bardzo trudnych warunkach, a w szczególności pomoc tym dzieciom ze slumsów Parola i Payatas, które zmuszone były przerwać naukę w szkole.
Programy pomocy w nagłych wypadkach
W slumsie Parola w Manili, na terenie funkcjonowania naszego programu, dwukrotnie wybuchł katastrofalny pożar. Było to w marcu 2015 roku i w lutym roku 2017. Przyczyny tego rodzaju katastrof nigdy nie są całkowicie jasne: może to być wypadek, ponieważ domy budowane są ze słabych i łatwopalnych materiałów, do ogrzewania budynków wykorzystywane są piece, a do oświetlenia bardzo często służy światło świec. Pożary mogły też jednak być skutkiem działania celowego. W ich rezultacie tysiące mieszkańców straciły swoje domy i własność. Wśród osób dotkniętych tymi zdarzeniami byli również beneficjenci programów prowadzonych przez salwatorianów.
Natychmiast reagowały miejscowe wspólnoty salwatoriańskie, które włączały się w akcje zbiórki i rozprowadzania dóbr pierwszej potrzeby, jak żywność, odzież, artykuły toaletowe, lekarstwa i pościel, zorganizowane przez personel Puso sa Puso. Doraźna pomoc finansowa zapewniona została między innymi dzięki biuru SOFIA i niemieckiej prokurze misyjnej.
Praca biura SOFIA
Od roku 2009 w poszukiwanie środków na wsparcie programu angażuje się nasze biuro rozwoju międzynarodowego SOFIA. Przez lata w działalność tą włączyły się też liczne organizacje z Niemiec (DKMR, diecezja augsburska, Missio Munich i PMKSternsinger), Holandii (Cordaid, PLA), Stanów Zjednoczonych (ofiarodawcy prywatni i członkowie Rodziny Salwatoriańskiej), Belgii (Sawatoriańska Akcja Pomocowa) oraz Irlandii (Misean Cara). Darowiznę złożyła księżna Liechtensteinu. W zbieranie funduszy włączyła się też szwajcarska gałąź biura SOFIA, poprzez którą akcję wspomogło wielu indywidualnych darczyńców. W sumie zebrano 503 000 euro. Suma ta nie uwzględnia funduszy zgromadzonych w ramach zbiórki lokalnej, która wystarcza na uzyskanie sumy potrzebnej do zorganizowania dorocznego przyjęcia bożonarodzeniowego dla około tysiąca dzieci mieszkających w slumsach. Poza wsparciem pieniężnym biuro SOFIA znalazło też sposoby wzmacniania kompetencji i profesjonalizmu osób zaangażowanych w działania pomocowe. Konkretną inicjatywą na tym polu było wprowadzenie profesjonalnej ewaluacji ewnętrznej rezultatów pracy i działań Puso sa Puso. Analiza ta, przeprowadzona w roku 2016, pozwoliła wskazać na mocne i słabe strony tej organizacji, a także sformułować zestaw zaleceń, których zastosowanie pozwoli na coraz lepszą realizację naszych celów i na ulepszenie programów najbardziej potrzebnych i przynoszących już pozytywne rezultaty.
